Conjecture 15: Facts without a shred of evidence
Principle 1: feiten worden aangenomen zonder enige vorm van bewijs
Zagen wij eerder al dat wij niet kunnen waarnemen als ons niet verteld is wat er waar te nemen is, àls wij dan eenmaal waarnemen, dan nemen wij feiten aan, zonder het minste of geringste bewijs. Dit is een belangrijk kenmerk van het proces van waarneming. Worden alle mensen eigenlijk altijd wel gezonder van het eten van appels, respectievelijk ongezonder van het eten van chocola? En in welke hoeveelheid? Per dag, per jaar, op een mensenleven? Wie heeft er zoveel verstand van het financiële reilen en zeilen van universiteiten dat hij de bewering dat ze daar doordrenkt zijn van rendementsdenken voor zijn rekening durft te nemen?
Read more
Feiten, denken wij, hebben wij uit eigen empirische waarneming. Dit lijkt bij het appelvoorbeeld in mindere mate het geval. De vraag is zelfs gerechtvaardigd of dit ooit het geval is. Wie kent meer dan drie feiten over Osama bin Laden? Wie heeft de bewijzen voor die feiten getoetst, of zelfs maar kunnen toetsen, en onomstotelijk bewezen geacht? Het waren gewoon krioelende kapersnesten daar in die grotten in Afghanistan.
“Mijn christelijke vriend Shafqat kwam me opzoeken in Lahore (Pakistan). Mijn familie, bij wie ik logeer na een verblijf van negentien jaar in Zuid-Afrika en de VS, was net zo blij als ik om hem weer te zien. De naam Shafqat betekent ‘goedheid’ en verraadt geen religieuze overtuiging. Het biedt enige veiligheid in een land waar religieuze apartheid heerst. Mijn zus en broer drongen erop aan dat Shafqat bleef eten. Ik moest denken aan de keer dat hij kwam spelen toen ik 12 was. ‘Je hebt me niet verteld dat hij christen was’, zei mijn moeder boos. ‘Nu moet ik al het servies wassen. Hij heeft uit onze glazen gedronken.’
Het is niet verboden om je hele servies te wassen als iemand een van je glazen gebruikt heeft. Het is ook niet verboden christenen onrein te vinden. Maar dit lijkt me wel een feit dat is aangenomen zonder enige vorm van bewijs.
Next time: feiten nemen wij op goed gezag aan.
Fold in
Leave a Reply