Overweging 18: Ketens van goed gezag

Principe 7: goed gezag weegt zwaarder dan meer feiten

Als men er oog voor krijgt, ziet men de gezagsketens overal. Wanneer in 2009 DSB (Dirk Scheringa Beheer) Bank valt, blijken veel spaarders op goed gezag te hebben aangenomen dat het wel een betrouwbare bank was. Dat goede gezag werd belichaamd door Nout Wellink, de toenmalige directeur van De Nederlandsche Bank. Die op zijn beurt op goed gezag had aangenomen dat de bankvergunning verleend had kunnen worden. Dat goede gezag was zijn staf, die op hun beurt op goed gezag had aangenomen dat die regels voor bankvergunningen wel in orde waren. Goed gezag speelt een onevenredig veel grotere rol dan feiten. Het goede gezag zelf zal ook liever meer goed gezag binnenhalen, dan meer feiten.

Lees verder

DSB Bank haalde voormalig minister van financiën Gerrit Zalm naar binnen als commissaris. Welke feiten moesten dit staven? Waarschijnlijk zijn er net zoveel mensen die weten waar de Slag bij Nieuwpoort om ging, als mensen die weten welke feiten op Zalm van toepassing zijn. Voor degenen die zich herinnerden dat hij twaalf jaar minister van financiën geweest was, kreeg dat feit de betekenis dat hij ‘dan ook wel’ een goede bancaire bestuurder zou zijn. Voor veel DSB-spaarders echter was de goede reputatie van de man, zelfs bij ontstentenis van welk feit dan ook, voldoende. Hij werd opgevolgd door een andere minister van VVD-huize, Frank de Grave, en later door VVD staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Robin Linschoten. Gepokt en gemazeld ‘goed gezag’. VVD-Europarlementariër Hans van Baalen meende dat spaarders zich wel eens wat beter in de bank hadden mogen verdiepen . Dan zouden ze dus de oprichtingsdocumenten en statuten hebben moeten bestuderen, en zich vooral niet verlaten op het goede VVD-gezag terzake…

Goede raad is duur en zo ook goed gezag. Want als men eindeloos op goed gezag heeft aangenomen dat het goede gezag goed gezag is, dan komt men van een koude kermis thuis als dat gezag helemaal niet zo goed blijkt. “Op papier ziet de rechtsorde er niet slecht uit, maar ‘live’ hapert het. De systemen zijn te complex, te repressief, te verkokerd en werken vervreemdend. Niet alleen op de burger, maar ook op de uitvoerders. Zelfs deskundigen, ambtenaren en Kamerleden begrijpen de wet- en regelgeving vaak niet goed. Intussen produceert het kabinet de ene na de andere maatregel die rechtstatelijk niet door de beugel kan.”[2] De goed gezagketen hapert, maar ‘meer feiten’ komen er niet voor in de plaats.

Morgen Principe 8: feiten zijn vaak complex en gaan ons begrip te boven.

[1] Pauw & Witteman, 19 december 2013

[2] Folkert Jensma, De rechtsorde werkt op papier, maar hapert live, NRC Weekend O&D9, 26 april 2015

Klap in

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*