Overweging 21: Feitenselectie is duiding

Overweging 21: Selectie van de feiten is de eerste stap op weg naar duiding.

De selectie van de feiten door de politie: een 23-jarige man op een paal, waarvan men betrokkenheid bij brandstichting vermoedt, drie jonge vrouwen slachtoffer, vermoedelijk bewoonsters. Dat is een strakke selectie, men kan immers over slachtoffers en verdachte van alles en nog wat zeggen? Miljoenen feiten kleven ons allen immers aan? Stellen wij ons dat voor. Verdachte heeft een paarse bonkelneus? Nike-schoenen? Of een abonnement op De Volkskrant? Een gele blouse, slechte adem? Een mijter en een baard? Onveranderbare zowel als veranderbare kenmerken: alles kunnen we noemen. Laten wij ons dit goed realiseren: miljoenen feiten zijn er te noemen. Over alles en iedereen. In dit geval nog veel opvallender: er wordt iets geselecteerd dat hij níet heeft of is, Marokkaans-zijn namelijk. En niet omdat hij hier geboren is uit Marokkaanse ouders of grootouders, maar gewoon omdat hij geen buitenlandse roots heeft. Wanneer we ook alles meerekenen wat iemand níet is, neemt de hoeveelheid feiten exponentieel toe. Sterker: dan kan àlles als feit gelden, niet zozeer miljarden data, maar letterlijk een eindeloze hoeveelheid. De meeste Nederlanders kennen de burgemeester van Ouagadougou niet, maar we kunnen veilig aannemen, dat deze functionaris geen pandabeer is. Alleen feiten die aantoonbaar uit Fantasialand komen zijn dus de enige feiten die uitgesloten zijn van het duidingsproces.

Lees verder

Feiten die wel mogen meedoen, moeten dan wel echt ‘feiten van algemene bekendheid’[1] zijn, en dat zijn er minder dan velen denken. Feiten zijn vooral mogelijkheden, ook potentiële feiten zijn feiten. Potentieel kan de moordenaar een Marokkaan zijn. Of een Eskimo, een christen of een stotteraar. Als iemand dat ‘minder waarschijnlijk’ of ‘minder relevant’ acht, dan wordt de feiten een taxonomie toegekend: sommige zijn potentiëler dan andere. En die ‘potentialiteit’ is afhankelijk van de communis opinio, datgene wat iedereen aanneemt een feit te zijn, zie overweging 20.

[1] Dit is ook een juridisch begrip dat vooral behelst dat de betreffende feiten geen nadere motivering nodig hebben. Algemene bekendheid wil daarbij niet zeggen dat iedereen het weet. De rechtbank neemt doorgaans een soort ijkpersoon in gedachten die ‘gemiddeld ontwikkeld is’ en hanteert daarnaast het criterium dat de bedoelde feiten openbaar toegankelijk moeten zijn.

Klap in

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*